Dziś dobiega końca nasz cotygodniowy cykl, w którym prezentujemy sołectwa Gminy Mielec. Na koniec zaprezentują się piękne i warte bliższego poznania Złotniki.

 

ZŁOTNIKI

Miejscowość w środkowej części gminy, na prawym brzegu rzeki Wisłoki, przy drodze powiatowej 1 143R (Gawłuszowice-Mielec). Sąsiaduje z Mielcem od jego północnej strony. Na terenie 477 ha mieszka około 1020 mieszkańców (GUS, 31 XII 2018 r. – 1016). Części wsi: Borek, Kolonia, Majdanek, Przed Kanałem, Za Kanałem. Funkcjonują 223 gospodarstwa rolne (UG, stan na 31 XII 2019 r.) oraz 54 podmioty gospodarcze (wg CEIDG, stan na 9 VI 2020 r.). Wyróżniającymi się obiektami są:

szkoła i przedszkole oraz figura Serca Pana Jezusa, remiza OSP, boisko do piłki nożnej LKS Złotniczanka oraz nowy most na rzece Wisłoce oddany do użytku w 2020 r. Należy też wyróżnić działalność biblioteki. Miłośnicy sportu, a zwłaszcza piłki nożnej, skupiają się w Ludowym Klubie Sportowym Złotniczanka. W ostatnich latach dużą aktywnością wykazują się Koło Gospodyń Wiejskich i Stowarzyszenie „Ludzie z Pasją”.

Pierwsza pewna wiadomość o Złotnikach pojawia się co prawda dopiero w dokumencie w z 1506 r., ale niektórzy historycy twierdzą, że wieś istniała znacznie wcześniej, może nawet w XII w. jako osada służebna dla któregoś z dworów książęcych. W XV w. weszła w skład klucza mieleckiego rodziny Mieleckich oraz należała do parafii rzymskokatolickiej w Chorzelowie, a później w Mielcu. W XVI w. wzdłuż uczęszczanego gościńca Mielec – Gawłuszowice rozwinęło się szereg wsi, m.in. w sąsiedztwie Złotnik - Pogwizdów i Markowa Wola. W XVII w. Pogwizdów i Markowa Wola zostały przyłączone do Złotnik.

Złotniccy rzemieślnicy należeli do cechu zbiorowego w Mielcu. W 1616 r. Anna Ratowska, wnuczka Sebastiana Mieleckiego, sprzedała Ossolińskim 1/3 Mielca i m.in. Złotniki. W XIX w. wieś przeszła w ręce Tarnowskich – właścicieli Chorzelowa. W 1863 r. dwór chorzelowski był wyróżniającym się ośrodkiem wsparcia powstania styczniowego, toteż grupa mieszkańców podległych wsi, w tym Złotnik, brała udział w walkach oddziałów powstańczych na terenach zaboru rosyjskiego. Prawdopodobnie w 1869 r. hr. Karolina Tarnowska przekazała działkę pod budowę szkoły w Złotnikach. Dokument z 1906 r. potwierdza istnienie szkoły jednoklasowej. Tarnowscy byli też w grupie inicjatorów i organizatorów Towarzystwa Straży Ogniowej w 1897 r., a hr. Jan Bogdan Tarnowski został wybrany na pierwszego prezesa zarządu. W 1900 r. złotniccy strażacy brali udział w gaszeniu wielkiego pożaru Mielca. W latach 1910-1911 zbudowano nową szkołę.

I wojna światowa, a zwłaszcza lata 1914-1915, pozostawiła po sobie wielkie zniszczenia. Grupa mieszkańców Złotnik uczestniczyła w walkach wojska austriackiego i Legionów Polskich, a później w Wojsku Polskim walczącym o niepodległość Polski w latach 1918-1920.

Początkowo Złotniki były oddzielną gromadą, a w 1933 r. weszły w skład gminy zbiorowej Mielec – wieś. W okresie międzywojennym odbudowały się, ale rozwój zahamowała wielka powódź w 1934 r. Na placu zakupionym pod cele społeczne poziom wody sięgnął 1,95 m! Po likwidacji szkód powodziowych przystąpiono do budowy na wspomnianym placu Domu Strażacko-Ludowego i w 1937 r. oddano go do użytku.

Z tragicznych wydarzeń II wojny światowej i okupacji hitlerowskiej szczególnie zapamiętano dzień 2 XI 1943 r., kiedy w odwecie za zastrzelenie dwóch policjantów granatowych Niemcy przywieźli z więzienia w Rzeszowie 10 zakładników i rozstrzelali ich w Złotnikach. W 1944 r., w związku z działaniami wojennymi mieszkańcy Złotnik musieli przyjąć grupę ludności zza Wisłoki. Jesienią tego roku kilkunastu złotniczan powołano do II Armii Wojska Polskiego w Rzeszowie. Po przeszkoleniu brali udział w ostatniej fazie wojny na terenie Niemiec.

Po II wojnie światowej znów przyszło odbudowywać gospodarstwa. Wznowiła działalność OSP i w 1947 r. wprowadziła się do nowego Domu Strażaka. W 1946 r. założono Ludowy Zespół Sportowy Złotniki (później LKS Złotniczanka). Wykonano remont szkoły, a w 1950 r. ukończono budowę szkolnego budynku gospodarczego.

W latach 1955-1961 Złotniki były siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej, od 1962 r. wchodziły w skład Gromady Chorzelów. W latach 1956-1957 r. wieś została zelektryfikowana. W tym samym czasie założono Kółko Rolnicze, a w 1961 r. w budynku OSP rozpoczęła działalność biblioteka. Od 1966 r. rozpoczęto gazyfikację. 12 IX 1967 r. powstało Koło Gospodyń Wiejskich. W 1968 r. zakończono rozbudowę szkoły a od roku szkolnego 1970/1971 uruchomiono ognisko przedszkolne. Przemysłowy charakter Mielca stwarzał warunki do pracy, toteż mieszkańcy Złotnik korzystali z tych możliwości. To zaś przekładało się na m.in. rozwój budownictwa

murowanego i mechanizację rolnictwa. Świętem całej wsi była uroczystość 75-lecia OSP a w dniu 15 VIII 1972 r. Jubilatka otrzymała sztandar i została odznaczona Złotym Znakiem Związku.

Po reformie podziału administracyjnego państwa w 1973 r. Złotniki weszły w skład gminy Mielec. W 1980 r. południowa część wsi, należąca dotychczas do parafii pw. św. Mateusza w Mielcu, została włączona do nowo erygowanej parafii pw. Ducha Świętego. Złotniczanie od początku byli bardzo aktywnymi parafianami i wnieśli duży wkład w budowę kościoła pw. Ducha Świętego, a strażacy ubogacali wszystkie ważniejsze uroczystości religijne. Po przemianach ustrojowych na przełomie lat 80. i 90. na terenie Złotnik wykonano szereg inwestycji unowocześniających infrastrukturę, m.in. przebudowano i zmodernizowano budynek szkolny, urządzono obiekt sportowy LKS Złotniczanka, rozbudowano sieci: wodociągową, kanalizacyjną i telefoniczną. Rozwinęło się też budownictwo jednorodzinne. Znacząco zwiększyła się liczba podmiotów gospodarczych. W 2002 r. połączono bibliotekę publiczną ze szkolną i przeznaczono nań lokal w szkole.

Rok 2010 zapisał się niespodziewaną i przykrą w skutkach powodzią. W związku z malejącą liczbą uczniów i racjonalizacją wydatków Rada Gminna postanowiła zlikwidować m.in. Szkołę Podstawową w Złotnikach po zakończeniu roku szkolnego 2011/2012. Wtedy to grupa złotniczan utworzyła Stowarzyszenie Rozwoju Regionalnego, które podjęło się m.in. prowadzenia od roku szkolnego 2012/2013 Społecznej Szkoły Podstawowej i Społecznego Przedszkola „Promyczek”. Przykre doświadczenia z przeszłości sprawiły, że wykonanie w 2012 r. obwałowań rzeki Wisłoki i tym samym zabezpieczenie przed kolejnymi powodziami przyjęto w Złotnikach z zadowoleniem

W ostatnich dwóch kadencjach wykonano m.in. drogę Złotniki-Kolonia, chodniki i oświetlenie części dróg gminnych, szereg prac remontowych w budynku OSP i prace melioracyjne oraz rozbudowywano sieć wodociągową i kanalizacyjną. W 2016 r. Koło Gospodyń rozszerzyło działalność o Stowarzyszenie „Ludzie z Pasją” i skupiło w nim wielu kreatywnych mieszkańców Złotnik. Połączonymi siłami organizowane są uroczystości i imprezy kultywujące wieloletnie miejscowe tradycje, kursy wiedzy i umiejętności praktycznych oraz imprezy integracyjne.

 

Tekst pochodzi z książki „Gmina Mielec”, którą można wypożyczać w gminnych bibliotekach oraz bezpłatnie odebrać w Urzędzie Gminy Mielec. Ilość egzemplarzy jest ograniczona. Publikacja w wersji PDF jest również do pobrania na stronie Urzędu Gminy Mielec.

Galeria zdjęć:

• 
• 
• 
• 
•